Khi dử dụng pedal piano bạn cần tuân thủ những nguyên tắc nào? Trên bản nhạc chúng ta bắt gặp những ký hiệu Ped (dẫm pedal) và * (nhả pedal). Tuy nhiên, dù được gợi ý, nhưng cũng có khá nhiều bạn vẫn chưa quen khi sử dụng Pedal để thể hiện tác phẩm. Bởi vì, hễ giữ pedal piano thì âm thanh sẽ bị vang “um lên”, còn không dùng Pedal thì tiếng đàn piano nghe rời rạc, không mềm mại và không có chiều sâu, và càng khó khăn hơn nếu trong bản nhạc không hỗ trợ các kí hiệu dẫm và nhả pedal này.
Bài viết sau đây, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về chức năng, chi tiết pedal của cây đàn piano acoustic
Đàn piano có bao nhiêu pedal?
Dễ dàng có thể thấy ở các cây đàn piano cũ của thế thệ trước chỉ có 2 Pedal, cò các cây đàn piano mới hiện nay thì thường có 3 Pedal. Công dụng của 3 chiếc Pedal này tính từ trái sang phải là: Pedal dùng nhả bàn phím, Pedal dùng giảm tiếng khi chơi ban đêm, Pedal vang.
Sử dụng pedal piano thế nào cho phù hợp?
Chúng ta sẽ nói về pedal vang là chủ yếu, vì nó thường xuyên được sử dụng để các nốt được “trộn lẫn” hoà vào nhau kéo dài để âm thanh nghe mềm mại và có chiều sâu, cách thể hiện cuốn hút hơn. Về nguyên tắc sử dụng pedal vang chúng ta có thể làm lưu ý như sau: nên tránh sử dụng pedal vang ở những quãng 2 (kể cả trưởng và thứ) cũng như không dùng pedal vang khi bài hát đã chuyển sang hợp âm mới. Bởi vì khi dẫm pedal ở những quãng 2 là những nốt có cao độ gần nhau, các nốt sẽ bị “nhoè” làm người nghe khó phân biệt các nốt một cách rõ ràng. Hoặc khi đã chuyển sang hợp âm mới các bạn vẫn tiếp tục giữ pedal thì các nốt của cả 2 hợp âm cũ và mới sẽ vang lẫn vào nhau. Tạo nên một hoà thanh mới rất khó nghe. Hãy thử chơi hợp âm Đô trưởng (Đồ, Mi, Son), đồng thời giữ Pedal và đổi sang hợp âm Sol bảy (son, si, re, fa) chẳng hạn. Điều này sẽ được thể hiện khá rõ ràng.
Như vậy Pedal sẽ sử dụng hiệu quả khi các bạn chơi các nốt trong cùng hợp âm, khi có các dấu luyến câu sao cho mềm mại v.v… Trước khi chuyển sang hợp âm mới, chuyển câu … các bạn nhớ nhấc pedal thật nhanh và dẫm ngay khi chuyển sang hợp âm mới/ câu mới và khi kết bài piano thì nếu bạn kết bài bằng một appe, việc dẫm Pedal sẽ cực kỳ hiệu quả, cho tiếng đàn mềm mại, nghe rất chuyên nghiệp.
Kết luận
Pedal được coi như “linh hồn” của cây đàn piano. Nếu sử dụng đúng cách nó có khả năng tạo ra các âm thanh mượt mà, êm dịu làm rung động lòng người. Tuy nhiên việc xác định thời điểm để sử dụng Pedal không phải đơn giản. Ngay kể cả những pianist chuyên nghiệp cũng không đồng nhất quan điểm trong quá trình thể hiện tác phẩm, cho nên với các bạn mới tập piano, nên thật thận trọng trong quá trình sử dụng, Thông thường các bạn sẽ được giáo viên chỉ dẫn cách dẫm Pedal phối hợp đồng thời cùng lúc với tay chơi hợp âm hoặc bắt đầu ô nhịp, phách mạnh. Hãy tuân thủ hướng dẫn của giáo viên và tốt nhất là tập luyện việc sử dụng pedal cho thuần thục, nhuần nhuyễn một cách tự nhiên thành phản xạ.
Một số chuyên gia có kinh nghiệm chơi piano lâu năm thì lại có một kinh nghiệm sử dụng pedal theo kiểu dẫm “lỗi nhịp”. Nghĩa là Pedal sẽ được dẫm ngay sau khi hợp âm được đánh cho tiếng đàn được tròn đầy, mềm mại một cách tinh tế, đầy tính nghệ thuật.
